Persoonlijke gedachtespinsels over 50PLUS

vrijdag 30 april 2021

50PLUS: De dood of de gladiolen !

Deze blog is net als de vorige op persoonlijke titel geschreven. De titel van de blog is ontleend aan de iconische wielrenner Gerrie Knetemann. Hij bedoelde daarmee te zeggen, het is alles of niets. Het bestuur van 50PLUS heeft er met de organisatie van een fake-ledenvergadering alles aan gedaan om via een combine de eindstreep te gaan halen. Als dat lukt zal het een Pyrrus overwinning blijken te zijn.

1)     50PLUS zit gek genoeg na al die jaren nog steeds in de pioniersfase. Kenmerken zijn o.a.:

a)      Besluiten vinden nogal ad hoc plaats;
b)    
Er is onvoldoende structuur c.q. de structuur is niet adequaat;
c)     
Daardoor onvoldoende “checks & balances”, individuen hebben grote macht;
d)    
Bij 50PLUS heeft Jan Nagel tot op heden de grootste vinger in de pap. Dit is klassiek: de entrepreneur die geen afscheid kan nemen van zijn geesteskindje.

 




2)     Door het gebrek aan een stevige organisatie en/of een stevig “esprit de corps” (vgl. VVD) is 50PLUS zeer kwetsbaar voor ‘gelukzoekers’. Dat wil zeggen, mensen die de partij als voertuig willen gebruiken voor eigen doeleinden. Geert Dales en Ellen Verkoelen zijn recente voorbeelden van mensen in deze categorie, die er niet voor terugdeinzen om het belang van de partij ondergeschikt te maken aan het eigen belang, en daar blijkbaar alles (zelfs het risico van het sneuvelen van de partij) voor willen opofferen. Schade Geert: pakweg 9 zetels, schade Ellen: pakweg 3 zetels.

3)     Recent heeft Jan Nagel c.q. het door hem gewenste bestuur zich ook in deze categorie van casinospelers gevoegd die alles op het spel willen zetten om “hun eigen haan koning te laten kraaien”. We zien hier het klassieke verloop van de entrepreneur die te lang is blijven zitten en die nu bijdraagt aan de ondergang van zijn schepping.

4)     Geluk- en machtzoekers, of mensen die te lang aan de macht willen vasthouden, gebruiken vaak de conflictzoekende strategie. De onder de punten 2 en 3  genoemde mensen zijn blijkens hun gedrag ook aanhangers van die werkwijze. Jan Nagel is de vleesgeworden polarisatiestrategie als je zijn CV bekijkt. Die aanpak levert een onnoemelijke schade op, zetels en ledenaantallen smelten als sneeuw voor de zon. Dit gedrag is trouwens voer voor psychologen, want het is allemaal nogal irrationeel.

5)     De conflictzoekende of polarisatiestrategie gaat trouwens helemaal voorbij aan het belang van de missie van 50PLUS, kortgezegd ‘de emancipatie van de ouderen in Nederland bevorderen’. Conflictzoekers gebruiken overigens wel het alibi van politieke doelstellingen,  zoals de AOW-leeftijd op 65. Het resultaat is tot nog toe dat 50PLUS in de marginaliteit is blijven steken. Dat is een opmerkelijke prestatie gezien het potentieel aan kiezers voor een partij die op wil komen voor belangen van ouderen.

6)     De problemen in 50PLUS gaan dus in essentie niet over verschillen in ideologie of over verschillen in de manier van politiek bedrijven (principiële getuigenispartij versus pragmatische bestuurlijk ingestelde partij). Dergelijke tegenstellingen of vleugels zijn in bijna elke andere politieke partij structureel aanwezig. Er zijn dus niet verwonderlijk wel verschillen van inzicht binnen 50PLUS, maar daar gaat het uiteindelijk niet om in de conflicten. Die verschillen worden slechts vergroot en aangescherpt als instrument voor eigen doelstellingen.

7)     Voorbeeld is de hetze tegen Liane den Haan, vanwege haar verleden bij ANBO of vanwege (vermeende) verkeerde standpunten, waar nu ook het hoofdbestuur zich aan bezondigt. Zoiets geks kan ook alleen maar gebeuren als er onvoldoende check & balances zijn in de partijorganisatie, en solisten op strategische posities aldus het beeld kunnen bepalen. Die hetze is een vorm van kamikaze gedrag. Alle problemen worden blijkbaar verengd tot voor of tegen Liane zijn. Ik denk dat je het er over moet hebben hoe je met 50PLUS eindelijk eens iets kunt gaan bereiken voor ouderen in de Tweede Kamer. Volgens mij heb je daar een behoorlijk aantal zetels voor nodig. Een nieuwe ruzie op de rails zetten helpt daarbij niet.

8)     De initiatiefgroep die via een amendement een interim-bestuur voorstelt dat een reddingsplan moet uitvoeren wil de neergaande spiraal waarin 50PLUS zich bevindt doorbreken. Dit vanuit de overtuiging dat het de laatste kans is om te kunnen overleven. Het interim-bestuur wil daarom ook de ruziecultuur doorbreken. Als het door het zittende bestuur voorgedragen bestuur in nieuwe bezetting aantreedt zal de conflictspiraal worden voortgezet en is het vervolgens einde verhaal voor 50PLUS. De nieuwsbrief die op de website is gepubliceerd geeft wat dit betreft een visitekaartje af van de afzenders. Een bestuur dat de door de leden gekozen lijsttrekker aanvalt en wil uitschakelen is geen uitlegbaar verhaal en overigens nogal heilloos.

9)     De enige route voor een reddingsplan is om de partij versneld naar een nieuwe fase te brengen en daar is een reorganisatie of cultuuromslag voor nodig. De mensen die (mede)verantwoordelijk zijn voor de huidige impasse zullen niet in staat zijn die te realiseren.

10)  Liane Den Haan is een partijleider die prima past bij die volgende fase. Zij zal ongetwijfeld wel eens fouten hebben gemaakt tijdens het voortraject naar de verkiezingen maar dat geldt voor alle lijsttrekkers. Dat kan voor een bestuur nooit een reden zijn om stante pede de samenwerking te beëindigen, maar moet eerder een reden zijn om de dialoog aan te gaan. Blijkbaar is dat niet gelukt of mislukt, ik vind dat merkwaardig.

11)  Geen enkele politieke partij kan functioneren of effectief zijn met een organisatie waarin polarisatie en conflict aan de orde van de dag zijn. Voorwaarden voor vruchtbaar functioneren van een politieke partij zijn aldus voldoende cohesie en gelijke gerichtheid of gelijkgezindheid tussen het politieke bedrijf en de partijorganisatie. Loyaliteit is ook een sleutelwoord. Onder die condities moet samenwerking gewoon mogelijk zijn.

12)  De rust en stabiliteit moet binnen de partijorganisatie worden gerealiseerd, en Liane den Haan kan dat overigens eenzijdig vanuit het politieke bedrijf van de partij niet doen. Het door het zittende bestuur voorgestelde nieuwe bestuur kan die rol ook niet vervullen omdat de verhoudingen tussen hen en de fractie in de Tweede Kamer inmiddels ernstig en blijvend verstoord zijn. Het interim-bestuur dat zich gemeld heeft om de impasse te doorbreken bestaat uit nieuwe mensen die geen rol hebben gespeeld in het conflict tussen bestuur en lijsttrekker. Ik heb mijn steun daaraan gegeven omdat het de enige mogelijkheid is om de partij nog te kunnen redden.

13)  Voortzetten van de conflictspiraal leidt tot de ondergang van de partij. 50PLUS zou met die lijn bewijzen dat ze het niet verdient om nog langer de belangen van ouderen te dienen. Zoals gewoonlijk wordt het beeld van de partij tot op heden bepaald door de conflictmakers en ruziezoekers. Dat heeft inmiddels geleid tot een grote uittocht van redelijke en rationele mensen. De initiatiefgroep zie ik als representant van die redelijke groep. De komende bestuursverkiezing is cruciaal. 50PLUS staat op een tweesprong. Blijven we permanent in de chaotische pioniersfase steken, met de bijbehorende conflicten en tegenstellingen, of gaan we de partij naar een meer volwassen consolidatiefase brengen ? Voor die laatste route zijn echt nieuwe mensen nodig. De eerste route leidt tot het einde van 50PLUS.

14)  Het woord is dus aan de leden. De initiatiefgroep heeft slechts een voorstel neergelegd, niets meer en niets minder. Het zittende bestuur heeft er voor gekozen dat voorstel niet aan de leden voor te leggen en gebruikt daarbij formalistische redenen. De leden beslissen uiteindelijk of ze in die lijn willen meegaan. Ik hoop dat ze hun verstand gebruiken.

 Jaap Haasnoot

vrijdag 23 april 2021

Verklaring van initiatiefgroep van 50PLUS leden

Kiezen we voor fatsoen, loyaliteit en professionalisering of blijven we hangen in een pioniersfase met potentaatjes ?

Naargeestig visitekaartje

De initiatiefgroep van verontruste leden die een amendement heeft ingediend om tot een nieuw interim-bestuur te komen voor 50PLUS heeft met ontsteltenis gereageerd op het epistel dat het voorgestelde bestuur heeft gepubliceerd. Het is een beschamend verhaal dat een nogal naargeestig visitekaartje afgeeft over de afzender(s) daarvan. 

"Geen partij-spelletjes spelen, maar de belangen van de groeiende
groep ouderen verdedigen in de politiek, zowel in de Tweede Kamer als in provincie en gemeenten !"

Kamikazeactie

Over de intenties om het stuk naar buiten te brengen kunnen we slechts gissen. Het is in ieder geval een vorm van desinformatie, en het laat zien dat elke vorm van fatsoen en decorum is losgelaten. Wij denken dat we met deze kamikazeactie helaas een unieke gebeurtenis zien binnen de context van de Nederlandse verhoudingen tussen volksvertegenwoordigers en de besturen van politieke partijen. De verkiezingen zijn voor 50PLUS desastreus verlopen. We weten allemaal wat daarvan de oorzaak is. Een door een kleine groep bewust gecreëerd conflict dat bewust op straat gegooid is. Als alibi of als aanleiding werd een verschil van mening over een onderdeel van het verkiezingsprogramma aangegrepen. Het bestuur van 50PLUS heeft zich hierbij passief gedragen en er zijn ook aanwijzingen dat sommigen er een actieve hand in hebben gehad.

Het verstand staat stil

Een passende reactie van het hoofdbestuur (of een voorzitter) die voor het verkiezingsdrama (mede)verantwoordelijk is zou aftreden zijn. Hier gebeurt echter iets anders. Vanuit het falende bestuur wordt een nieuwe actie gestart om de voormalige lijsttrekker, die door de leden gekozen is, te belasteren. Het gevolg van die actie is in ieder geval dat de partij voor de zoveelste keer enorme reputatieschade oploopt, waarvan het nog maar de vraag is of die ooit te herstellen is. De term kamikazeactie is in die zin dus precies passend. Hierbij staat ieders verstand stil, en hier betreden we een terrein waar iedere ratio en logica ophoudt.

De leden van 50PLUS mogen het zeggen

De leden van de initiatiefgroep hadden al eerder gezien dat een voortzetting van het huidige bestuur, met een aanvulling van enkele door dit bestuur zelf aangezochte nieuwe leden, niet de gewenste normalisering en professionalisering zou kunnen brengen. Daarom hebben wij via de normale procedures een amendement ingediend dat als doel heeft om een interim-bestuur aan te stellen bestaande uit nieuwe mensen. Dit voorgestelde interim-bestuur heeft ook een duidelijke missie: de partij redden en op orde brengen. Wij hechten er tenslotte nog aan te benadrukken dat wij niets anders doen dan een plan voorleggen aan de leden. Zij beslissen of ze mee willen gaan met die koers gericht op herstel, of dat ze met het aangepaste bestuur meegaan, een bestuur dat falend bestuurlijk optreden en polarisatie en onfatsoen tot haar handelsmerk heeft gemaakt.

Verstandig beleid vergt nieuwe mensen

 Het feit dat het huidige bestuur het door ons ingediende amendement met een gezochte motivering terzijde heeft gelegd, en onze leden die keuze dus wil onthouden, is veelzeggend, maar niet verrassend. Wij beraden ons op stappen en zullen de leden binnenkort met een informatiebrief informeren over onze achtergronden en bedoelingen. Laat het duidelijk zijn dat het voortbestaan van de partij 50PLUS daarbij het enige doel is. Die klus kan alleen geklaard worden door nieuwe mensen, dat heeft het bestuurlijk gedrag van het huidige bestuur nu in ieder geval voor iedereen wel heel duidelijk gemaakt.

Binnenkort komen we met een uitgebreide nieuwsbrief.

 

vrijdag 16 april 2021

50PLUS op een tweesprong

Impasse moet worden doorbroken

Voor insiders is het duidelijk dat het verkiezingsdebacle voor 50PLUS, waarbij de club van 4 zetels naar 1 zetel is gegaan in de Tweede Kamer, uiteindelijk te maken heeft met een intern gebrek aan het juiste bestuurlijke leiderschap, en aan een slechte en kwetsbare organisatie die daarmee samenhangt. Zoals in veel partijen zijn er bij 50PLUS ook verschillen van mening over de stijl van politiek bedrijven. Daar moet helderheid over komen. De zwakke organisatie heeft betrekking op zowel structuren, de interne cultuur als de bemensing op sleutelposities. De gewoonte van sommigen om verschillen van mening uit te vergroten en deze op straat te gooien maakt de partij kwetsbaar. Dit heeft er voor gezorgd dat 50PLUS ondanks een enorm kiezerspotentieel tot nog toe in de marge is blijven hangen. De hamvraag is hoe de impasse of stagnatie kan worden doorbroken. Dezelfde mensen die deze impasse tot nog toe niet hebben kunnen doorbreken zullen waarschijnlijk niet in staat zijn om dat in een volgende fase wel te doen. Het hele veld overziende is de conclusie dat we dus een kwantumsprong moeten organiseren om de partij te redden.


50PLUS is kwetsbaar voor “hackers”

De partij is jaren lang blijven steken in de pioniersfase en is er nooit in geslaagd om op te schakelen naar een volgende stabiele fase. Sommige mensen kunnen daar ook belang bij hebben. Maar als je niet goed georganiseerd bent blijf je ook kwetsbaar voor politieke “hackers”. En net als in de wereld van de ICT weten hackers ook bij 50PLUS keer op keer weer feilloos de zwakke plekken te vinden. Die proberen ze vervolgens voor eigen doeleinden te misbruiken. Uiteindelijk gaat het daarbij bijna altijd om baantjes of om de macht te kunnen uitoefenen. En omdat het om een politieke partij gaat worden hierbij politieke standpunten of programma’s vaak als strijdmiddel, maar daarnaast ook als alibi gebruikt. Het “knokken voor de ouderen” dus als dekmantel voor het eigen belang en voor de eigen doelen. Ondertussen richt de strijd zich vooral op de interne concurrentie, wordt de partij schade toegebracht en zijn de ouderen daardoor vooral de dupe. En net als bij het hacken van software kunnen enkelingen enorme schade toebrengen die afstraalt op de hele partij.

Vertrouwen is de sleutelfactor

Kiezers en potentiële leden hebben terecht geen interesse of vertrouwen in een partij die zijn eigen zaakjes niet goed op de rit heeft staan, en die continu slechte publiciteit trekt door intern gedoe en geruzie. Dat is dodelijk want vertrouwen is het belangrijkste kapitaal van een politieke partij. Vertrouwen vertaalt zich in zetels, zetels in macht en invloed, en alleen daarmee kun je je doelstellingen verwezenlijken.

Een slecht imago is dodelijk

Mensen met kwaliteiten hebben geen interesse zich aan zo’n club met een slecht imago te verbinden. Het is slecht voor je reputatie, het gedoe is niet leuk en er is onvoldoende zicht op dat er ooit wat bereikt kan worden. Dat is dus een lastige paradox. De partij heeft goed kader en veel leden en kiezers nodig om succesvol te kunnen zijn. Maar het gebrek aan succes, of het gebrek aan de juiste condities om succesvol te kunnen worden, houdt de goede mensen buiten de deur. Het slechte imago is lastig te repareren. Dat is een van de redenen dat de partij blijft hangen in de marginaliteit.

50PLUS heeft ander leiderschap nodig

In een andere blog[1] schreef ik onlangs dat de pioniersfase en de daarop volgende fase verschillende vormen van leiderschap vergen. Uit de organisatiekunde weten we ook dat de overgang naar een volgende fase meestal gepaard gaat met een crisis. De mensen van het eerste uur zijn vaak geneigd om vast te houden aan de stijl die ze gewend zijn en die ze goed beheersen of ze kunnen zichzelf niet opnieuw uitvinden. Maar de volgende fase in de organisatieontwikkeling vergt nu juist een heel andere stijl van opereren om succesvol te kunnen zijn. Dat geldt zeer speciaal ook voor 50PLUS in de huidige omstandigheden.

Afscheid nemen is een kunst

De overgang naar een volgende fase betekent voor sleutelfiguren soms ook afscheid nemen en de macht uit handen geven. De meeste leiders blijken na verloop van tijd met de macht verkleefd te zijn en houden zo lang mogelijk vast aan het pluche. Dat houdt vernieuwing tegen. Dat houdt ook tegen dat het kader voor de toekomst wordt aangetrokken, opgekweekt en in positie gebracht. Nieuwe mensen worden vaak als concurrenten gezien en politieke entrepreneurs zijn vanuit controledwang geneigd om de touwtjes in handen te willen houden. In een pioniersfase waarin de organisatie en de structuren ontbreken om dit soort zaken ordelijk te regelen is een partij extra kwetsbaar voor Machiavellistische praktijken. Bij 50PLUS zijn gedurende de rit veel bekwame mensen om dit soort redenen teleurgesteld afgehaakt.

Stabiliteit ontbreekt

Onder de huidige omstandigheden is 50PLUS veroordeeld tot een situatie waarbij het wachten is tot de volgende hacker opstaat om de nodige onrust te veroorzaken. Crisis is een constante als je er niet in slaagt de organisatie naar een hoger plateau te krijgen waar stabiliteit en voorspelbaarheid de norm zijn. De ongezond lange puberteit heeft intern veel schade opgeleverd. In feite is het na alles wat er gebeurd is een wonder dat de partij nog bestaat. De enige kans die de partij nog heeft om te overleven is dat we nu een intensief veranderproces ingaan dat als doel heeft om snel stabiliteit en continuïteit te brengen. Alleen dan kan 50PLUS doorgroeien naar een partij met een constructief imago die bij kiezers voldoende steun en vertrouwen kan verwerven. En alleen dan kunnen we onze maatschappelijke doelstellingen realiseren.

Transitiemanagement

Naar onze overtuiging is dat alleen mogelijk als nieuwe mensen met de juiste kwalificaties de kans wordt geboden om die overgang naar een stabiele fase op professionele en integere wijze te regelen. Het is nu of nooit. Mensen die vergroeid zijn met de pioniersfase, en die de daarbij horende stijl van opereren hanteren, zullen niet in staat zijn om zichzelf of de partij aan de eigen haren uit het moeras te bevrijden. Vanuit die gedachte hebben een aantal actieve leden die politiek actief zijn voor 50PLUS in een waterschap, gemeente of provincie de koppen bij elkaar gestoken om voor de leden een alternatief te kunnen bieden. Dit gezelschap heeft een voorstel gemaakt dat in feite bedoeld is om de partij te redden. Het voorstel, dat de vorm heeft van een amendement, geeft de koers aan die gevolgd zou moeten worden en stelt een aantal kandidaten voor die als interim-bestuur het transitieproces vorm moeten geven.

Het is nu of nooit

De kandidaten stellen zich daarvoor beschikbaar omdat ze willen voorkomen dat de partij verder in het ongerede raakt. Daarom stellen ze zich voor een beperkte periode beschikbaar om “de kar weer in het spoor te krijgen”. Daar hoort bij dat er een goede samenwerking tot stand wordt gebracht met de fracties, en dat er een duidelijke scheiding komt tussen de vereniging en het politieke bedrijf. Een basisvoorwaarde voor herstel en expansie is dat de organisatie, en allerlei processen en structuren op orde worden gebracht. Verder moet er meer helderheid komen over het gewenste profiel van de partij en het programma c.q. de vertaling van het gedachtegoed. Gaan we door als principiële getuigenispartij of willen we een meer pragmatische resultaatgerichte koers volgen ?  Dat moet uiteraard goed met de leden worden besproken. Alleen als we intern orde op zaken kunnen stellen, en alleen als we de interne cohesie en het vertrouwen kunnen herstellen, zullen wij in staat zijn om als partij te overleven, en om door te groeien naar de plaats in het politieke krachtenveld die onze doelgroep verdient. Het woord is nu aan de leden op de ledenvergadering van 8 mei aanstaande. Zij hebben de sleutel in handen.

Jaap Haasnoot