Opnieuw een poging om ouderen collectief "af te schrijven"

Op 31 januari verscheen er in de NRC een artikeltje van vier intensivisten die betoogden dat de zware coronamaatregelen niet meer op zouden wegen tegen de gezondheidswinst die kan worden gehaald. Een dag eerder riep voormalig VVD senator Heleen Dupuis, ook iemand met een medisch diploma, in een radio programma van WNL precies hetzelfde. Het betoog komt er op neer dat een overmaat aan medische consumptie op een gegeven moment niet meer opweegt tegen de winst die het oplevert qua kwaliteit van leven. In lekentaal, je moet een keer ophouden met behandelen en accepteren dat het leven eindig is. Tot zover kan ik het volgen.

Het probleem dat ik er mee heb is dat er vervolgens door Dupuis een sprong wordt gemaakt naar een categoriale toepassing van dit principe, in dit geval een leeftijdscategorie. Alle ouderen worden dus over één kam geschoren. In Zwagerman-termen is de opvatting van Dupuis dus gewoon een “Dor Hout Theorie”. Het gaat er mij beslist niet om mevrouw Dupuis te bashen. Volgens haar is het trouwens staande praktijk in medisch Nederland om ouderen die woonachtig zijn in verpleeghuizen geen toegang meer te verlenen tot een ziekenhuis.

Ik heb dat zelf meegemaakt met een tante van rond die 90 die woonachtig was in een verzorgingshuis dat langzamerhand evolueerde naar een verpleeghuis. Maar mijn tante was op een zwak hart na redelijk fit en mentaal zo scherp als een mes. De in ouderengeneeskunde gespecialiseerde huisarts wilde haar vanwege hartproblemen naar het ziekenhuis laten vervoeren voor nader onderzoek. De ambulance werd echter leeg teruggestuurd omdat de dienstdoende arts in het ziekenhuis haar niet wilde ontvangen. Dat was niet na kennisname van de individuele casus of na een gesprek met mijn tante overigens. Het argument was kort samengevat dat mensen van die leeftijd meestal toch dement waren en dus had de dokter er geen zin in.

 

Ik denk dat deze vorm van stereotypering en ongelijke behandeling van een bevolkingsgroep op grond van globale kenmerken die aan een leeftijd worden gekoppeld onaanvaardbaar zijn. Het is blijkbaar de praktijk. Persoonlijk vind ik het merkwaardig dat daar geen ophef over ontstaat. Misschien moet Johan Derksen er een keer een controversiële opmerking over maken. 

De vier intensivisten waar ik het stukje mee begon maken moeiteloos een bruggetje van de ongewenste medische overconsumptie naar de wens tot het opheffen van vervelende of schade veroorzakende overheidsmaatregelen om de pandemie te bestrijden. Helaas opnieuw zonder de helderheid van een Zwagerman betogen echter ook zij niets anders dan dat we ons als samenleving maar niet meer al die inspanningen moeten getroosten om het dorre hout in leven te houden. Dat is dus geen individuele afweging of het voor een bepaalde individuele patiënt zinvol is om I.C. zorg te krijgen. Dat is het collectief afschrijven van een bevolkingsgroep. 

Naarmate de pandemie voortduurt vertaalt het bestaande dedain in onze samenleving naar “oudjes” zich steeds meer in keiharde discriminatie.

Jaap Haasnoot
kandidaat Kamerlid 50PLUS

Deze tekst werd op 2 februari 2021 in NRC geplaatst: https://www.nrc.nl/nieuws/2021/02/02/coronamaatregelen-een-te-grote-tol-en-de-ouderen-en-zieken-dan-a4030199